Sáng kiến kinh nghiệm Phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ thông qua bộ môn làm quen văn học thể loại truyện kể

 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THỊ XÃ BUÔN HỒ
 TRƯỜNG MẪU GIÁO BÌNH MINH
   
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI: PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ MẠCH LẠC CHO TRẺ 
THÔNG QUA BỘ MÔN LÀM QUEN VĂN HỌC THỂ LOẠI 
 TRUYỆN KỂ
 AN BÌNH NGÀY 15 THÁNG 02 NĂM 2016
 GIÁO VIÊN: NGUYỄN THỊ LUẬN
 - 1 - I : CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
 1. Lí do:
 Dạy tiếng mẹ đẻ cho trẻ tuổi mầm non có một ý nghĩa đặc biệt 
quan trọng. Ngôn ngữ của trẻ phát triển tốt sẽ giúp trẻ nhận thức và giao tiếp 
tốt góp phần quan trọng vào việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. 
Việc phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ trong giao tiếp sẽ giúp trẻ dễ dàng 
tiếp cận với các môn khoa học khác như: Môi trường xung quanh, làm quen 
với toán, âm nhạc, tạo hình... mà điều tôi muốn nói ở đây đặc biệt là thông qua 
bộ môn làm quen văn học. Bộ môn làm quen văn học dạy trẻ đọc thơ. kể 
chuyện, đóng kịch tạo cho trẻ được hoạt động nhiều. Việc phát triển vốn từ 
luyện phát âm và dạy trẻ nói đúng ngữ pháp không thể tách rời giữa các 
môn học cũng như các hoạt động của trẻ. Mỗi từ cung cấp cho trẻ phải dựa 
trên một biểu tượng cụ thể, có nghĩa, gắn liền với âm thanh và tình huống sử 
dụng chúng. Nội dung vốn từ cung cấp cho trẻ cũng như hình thức ngữ pháp 
phải phụ thuộc vào khả năng tiếp xúc, hoạt động và nhận thức của trẻ.
 Phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một nhiệm vụ quan trọng trong 
công tác giáo dục toàn diện cho trẻ. Công tác phát triển ngôn ngữ cho trẻ đã 
được nhà giáo dục mầm non Liên Xô nổi tiếng: Eiti- Khêva xem là khâu chủ 
yếu nhất của việc hoạt động trong trường mầm non, là tiền đề thành công của 
các công tác khác.
 Hiện nay việc trẻ em của chúng ta nói trỏng, không đủ câu, trọn 
nghĩa chiếm một số lượng không nhỏ và rất khó cho việc tiếp cận với các tác 
phẩm văn học bởi vì trẻ một phần nghèo nàn về vốn từ, một phần trẻ không 
biết phải diễn đạt sao cho mạch lạc. Vì vậy tôi chọn đề tài “ Phát triển ngôn 
ngữ mạch lạc cho trẻ thông qua bộ môn làm quen văn học thể loại truyện kể” 
làm đề tài để nghiên cứu.
 - 3 - - Giáo viên cần nghiên cứu chứng tỏ rằng, để thực hiện các phương pháp trong 
giảng dạy một cách có hệ thống, những cách thức tiến hành cụ thể, chi tiết 
trên cơ sở vận dụng các phương pháp nghiên cứu một cách có hiệu quả.
- Tất nhiên đây là một công việc đòi hỏi chúng ta phải quán triệt được mục 
đích nghiên cứu, tính chất đề ra giả thuyết khoa học các nhiệm vụ nghiên cứu, 
hoàn cảnh và điều kiện nghiên cứu cũng như đặc điểm của từng phương pháp 
đổi mới trong giáo dục.
- Thông qua quá trình nghiên cứu trong tài liệu bồi dưỡng hè và học hỏi đồng 
nghiệp .
- Tôi đã tìm ra một số biện pháp giúp cho trẻ hứng thú trong giờ học nhằm 
giúp trẻ dễ nhớ, khắc sâu kiến thức và phát triển trí tuệ, tư duy óc sáng tạo, 
thể lực. 
- Ngoài ra, tôi viết sáng kiến kinh nghiệm này nhằm mục đích giúp tôi mạnh 
dạn, sáng tạo hơn trong việc dạy trẻ nói rõ ràng, mạch lạc hơn. 
Ví dụ: Đồ vật: Tả hình dáng bên ngoài, công dụng, cách sử dụng.
Con vật : Hình dáng, hành động.
Cây : Hình dáng bên ngoài, sự thay đổi theo mùa.
- Sắp xếp nội dung đã lựa chọn giúp cho lời nói của trẻ được đầy đủ, hợp 
lý, có logic.
Ví dụ: Từ đầu đến chân, từ ngoài vào trong, từ trên xuống dưới, từ trái sang 
phải...
 II : NỘI DUNG :
 1. Cơ sở lý luận
 Trẻ tuổi mẫu giáo mầm chưa có khả năng lựa chọn nội dung diễn 
đạt vì vậy cần phải hướng dẫn để giúp trẻ. 
Lựa chọn từ: Sau khi đã lực chọn nội dung trẻ cần lựa chọn từ để diễn tả 
chính xác nội dung mình cần thông báo. Chọn từ giúp cho lời nói của trẻ rõ 
 - 5 - 4- 5 tuổi: Tiếp tục dạy trẻ biết nghe, hiểu, trả lời câu hỏi của người lớn. Biết trò 
chuyện với những người xung quanh. Dạy trẻ kể chuyện về đồ chơi, đồ vật 
theo tranh, kể lại các tác phẩm văn học, kể có trình tự, diễn cảm.
 2. Thực trạng ( chỉ tiêu thực trạng vấn đề nghiên cứu )
 Tôi là giáo viên phụ trách lớp mẫu giáo mầm gồm 38 cháu. Trong 
số này có 10 cháu đã học qua lớp nhà trẻ , còn 28 cháu chưa được học qua 
trường lớp mẫu giáo.
 a, Thuận lợi:
 Được sự quan tâm giúp đỡ của ban giám hiệu về chuyên môn xây 
dựng phương pháp đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo dục mầm non, 
tạo mọi điều kiện giúp tôi thực hiện tốt chương trình đổi mới.
 Phụ huynh quan tâm đến con em mình, nhiệt tình ủng hộ cùng tôi trong 
việc dạy dỗ các cháu và thường xuyên ủng hộ những nguyên vật liệu để làm đồ 
dùng dạy học và vui chơi cho các cháu.
 + Khó khăn:
Do trình độ nhận thức không đồng đều, gần 70% trẻ lớp tôi mới lần đầu đến 
trường, số trẻ nam nhiều hơn trẻ nữ, do đó gặp rất nhiều khó khăn.
Hơn 50% trẻ chưa phân biệt được sự khác nhau rất tinh tế trong cách phát âm 
mà chỉ tiếp nhận một cách chung chung. Ví dụ: Tay- Tai, con muỗi- con mũi, 
một bầy tang tình con nít- một bầy tang tình con lit.
45% khả năng chú ý của trẻ còn yếu, không đều, không ổn định, vì vậy nên trẻ 
chưa chú ý đều đến các thành phần trong câu, trong từ. Vì vậy những âm điệu 
được đọc lượt, những từ không nhân mạnh trong câu trẻ dễ bỏ qua không chú 
ý,
Trí nhớ của trẻ còn hạn chế nên trẻ chưa biết hết khối lượng các âm tiếp thu, 
cũng như trật tự các từ trong câu. Vì thế trẻ bỏ bớt từ, bớt âm khi nói.
70% kinh nghiệm sống của trẻ còn nghèo nàn, nhận thức hạn chế dẫn đến tình 
trạng trẻ dùng từ không chính xác, câu lủng củng.
 - 7 - nhiên trẻ sử dụng một số từ còn chưa chính xác. Ví dụ: Mẹ có mót ngồi 
không?( muốn)
Đặc điểm ngữ pháp: 
 - Câu trẻ dùng đã chính xác và dài hơn. Ví dụ: Cô ơi, con thấy có 
mấy cọng rác né. Con đem bỏ thùng rác cô nhé!
 - Trẻ ít sử dụng câu cụt hơn. Tuy nhiên trong một số trường 
hợp trẻ dùng từ trong câu vẫn chưa thật chính xác.
 + Hạn chế : số trẻ nhận thức chưa đồng đều , một số trẻ chưa qua lớp 
mầm .
 - Trẻ có khả năng kể lại chuyện và kể chuyện có trình tự logic. Thế nhưng 
qua tìm hiểu quá trình phát triển ngôn ngữ của trẻ lớp chồi tôi so với lớp tôi 
thì đa phần trẻ vẫn chưa có khả năng kể chuyện và kể chuyện có trình tự logic
 C, Mặt mạnh – mặt yếu :
 + Mặt mạnh :
 Một số biện pháp giúp trẻ học tốt môn làm quen văn học thể loaị truyện 
kể:
Tạo môi trường học tập, rèn luyện cho trẻ:
- Tôi luôn tận dụng diện tích phòng học, chú ý bố trí sắp xếp các học cụ, 
đội hình để tạo môi trường học và thoải mái cho trẻ.
Ví dụ: Khi thực hiện các hoạt động làm quen văn học thể loại truyện kể mà 
trọng tâm là dạy kể chuyện sáng tạo thì tôi luôn tận dụng không gian lớp học 
để bày dụng cụ kể chuyện, khung sân khấu, sắp đặt tranh và các con rối sao 
cho trẻ dễ sử dụng, kích thích trẻ hoạt động tích cực hơn.
- Chú ý đến khả năng phát âm của trẻ để có sự điều chỉnh và sửa sai rèn 
luyện cho trẻ.
- Bản thân tôi trước khi tổ chức hoạt động cũng phải tự luyện giọng kể, 
cách sử dung tranh, sách tranh, rối, mô hìnhđể giúp trẻ cảm thụ được tác 
phẩm văn học đó một cách tốt nhất.
 - 9 - Khi nhận thấy kết quả chất lượng trên của trẻ chưa cao tôi dã tìm cách khắc 
phục bằng cách đưa ra những sáng kiến để nhằm hướng trẻ vào hoạt động 
sáng tạo hơn bằng cách đưa ra các phương pháp sau:
e , phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra : 
 *) Sử dụng phương pháp trực quan:
Dựa vào chủ điểm để xây dựng đồ đùng trực quan cho giờ hoạt động kết hợp 
vận động phụ huynh tham gia làm đồ dùng phục vụ cho giờ học. Tuyên truyền 
cho phụ huynh biết được dùng trực quan trong giờ học có tầm quan trọng như 
thế nào để phụ huynh hiểu và mua sắm đồ dùng cho con em mình đảm bảo 
trong giờ học.
*) Sử dụng phương pháp dùng lời nói để miêu tả, giải thích cho trẻ.
* Sử dụng trò chơi, bài hát, câu đố  để gây hứng thú trong giờ học.
3, Giải pháp , Biện pháp :
a, Mục tiêu của giải pháp , biện pháp :
Làm quen văn học thể loại truyện kể kết hợp với các bộ môn khác:
- Theo phương pháp dạy tích hợp các bộ môn làm quen văn học có thể 
lồng ghép, kết hợp với tất cả các bộ môn khác và giúp cho các bộ môn khác trở 
nên sinh đđộng hơn.
Ví dụ: Môn Âm nhạc:
 Đề tài: Câu chuyện “cây táo thần” có thể cho trẻ hát vận động bài “Gieo 
hạt, trồng cây”
 Đề tài: “ Nhổ củ cải”, cho trẻ vận đđộng theo bài: “Củ cải trắng”
 Môn MTXQ:
 Đề tài: Động vật nuôi trong gia đđình, câu chuyện “gà trống, mèo con và 
cún con” Trẻ biết tên, đặc điểm, nơi sống của một số con vật nuôi trong gia 
đình.
 Môn Toán:
 - 11 - tăngvốn từ cho trẻ? Cần nói diễn cảm, rõ ràng, giải thích nghĩa của từ khó 
giúp cho trẻ hiểu, nhớ và vận dụng được từ để đặt câu. Để đẩy sự phát triển 
khả năng vận động của cơ quan phát âm cần tập cho trẻ các bài tập luyện cơ 
quan phát âm thích hợp: Con có cái ca, cô cắt quả cà, con cầm cái ca, cùng 
cười ha ha.
Có con ba ba, đội nhà đi trốn, bì bà bì bõm, bé bắt ba ba.
Bà bảo bé, bế búp bê, bé bồng bé bế, búp bê ngoan nào.
Có những trò chơi phát triển vốn từ cho trẻ. Ví dụ: Trò chơi đố con gì kêu, đố 
ai kể được nhiều nhất, đố ai nhanh, đố ai nói giỏi, chơi nói ngược...
 Tháng 1 + 2: Vẫn xuyên suốt hai nhiệm vụ ở trên nhưng tôi đào 
sâu vấn đề luyện trí nhớ cho trẻ qua các bài thơ, đồng dao đặc biệt là những 
câu truyện kể đầy lôi cuốn và hấp dẫn. Gợi ý cho trẻ sử dụng những loại câu 
đơn giản đủ nghĩa.
 Tháng 3 + 4 + 5: Tôi xây dựng những trò chơi giúp trẻ nói đúng 
ngữ pháp, nói mạch lạc. Ví dụ: Trẻ “nói theo mẫu câu” của một câu chuyện 
nào đó: “ Người anh tham chiếm hết ruộng vườn, nhà cửa, trâu bò của cha mẹ 
để lại” ( Truyện cây khế) hoặc “ nói nốt câu” ví dụ cô nói: Bà biến thành chim 
vì...Trẻ nòi bà muốn bay đi tìm nước uống hoặc vì Tích Chu ham chơi không 
lấy nước cho bà...Cô lưu ý thay đổi các mẫu câu khác nhau tuỳ theo lứa tuổi, 
cho trẻ chơi từ dễ đến khó, các mẫu câu phức tạp dần lên hoặc “ đặt câu với 
từ”, “ kể nốt truyện”, “ kể chuyện”...đề củng cố kĩ năng nói đúng ngữ pháp, 
phát triển trí tượng tượng, sáng tạo của trẻ.
 Một khi đã có một số lượng vốn từ phong phú trẻ sẽ tự tin kể 
chuyện, đóng kịch... một cách hứng thú và tự tin nhất.
Làm đồ dùng đồ chơi:
 - Tôi tận dụng tất cả những nguyên vật liệu có thể sử dụng làm đồ 
chơi: Sách báo, lịch cũ, lõi giấy vệ sinh, ống lon, chai nhựa, xốp, vải vụn, cành 
cây khô, quần áo cũ...nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
 - 13 - của giáo viên. Tuy nhiên yêu cầu trẻ không học thuộc lòng câu chuyện. trẻ phải 
kể bằng ngôn ngữ của chính mình, truyền đạt nội dung câu chuyện một cách 
tự do thoải mái nhưng phải đảm bảo nội dung cốt truyện.
Yêu cầu đối với trẻ: 
Kể nội dung chính của câu chuyện, không yêu cầu trẻ kể chi tiết toàn bộ nội 
dung tác phẩm. Lời kể phải có các cấu trúc ngữ pháp. Khuyến khích trẻ dùng 
ngôn ngữ của chính mình kể lại. Giọng kể diễn cảm, to, rõ, không ê a ấp úng, 
cố gắng thể hiện đúng ngôn ngữ đối thoại hay độc thoại.
Chuẩn bị: Tiến hành trước giờ học kể chuyện cho trẻ nghe. Trước khi kể cô 
giao nhiệm vụ ghi nhớ và kể lại.
Tiến hành: Đàm thoại với trẻ về nội dung câu chuyện. Đàm thoại nhằm mục 
đích giúp trẻ nhớ lại nội dung câu chuyện, giúp trẻ xây dựng dàn ý câu chuyện 
kể, lựa chọn hình thức ngôn ngữ( cách dùng từ đặt câu).
 Ví dụ: Truyện: Dê con nhanh trí: Dê mẹ dặn dê con như thế nào? Câu 
hỏi phải phù hợp với trẻ cả về hình thức ngữ pháp và nhận thức. Khi đàm 
thoại cô cần lưu ý giới thiệu cho trẻ biết thêm các từ đồng nghĩa những cụm từ 
thay thế để tạo điều kiện cho trẻ lựa chọn từ để kể
Tôi dùng ngôn ngữ ngắn gọn, dễ hiểu, phù hợp
với nhận thức của trẻ kể lại nội dung tác phẩm: Cô kể diễn cảm, lời kể có các 
mẫu câu cần luyện cho trẻ( mới). Mẫu truyện của cô có tác dụng chỉ cho trẻ 
thấy trước kết quả trẻ cần đạt được: Về nội dung, độ dài, trình tự câu chuyện.
Ví dụ: Câu chuyện cây khế: Ngày xửa ngày xưa có hai anh em nhà kia cha mẹ 
chất sớm. Khi người anh lấy vơ, người anh không muốn ở chung với người em 
nữa. Người anh tham lam chiếm hết ruộng vườn, trâu bò, nhà cửa của cha mẹ 
để lại, chỉ chia cho người em một cây khế và một túp lều nhỏ.
 Thời gian đầu khi chưa quen trẻ kể theo mẫu của cô( hoặc đối với 
trẻ kém). Khi trẻ đã quen cô khuyến khích trẻ kể bằng ngôn ngữ của mình. 
 Tôi đặc biệt lưu ý khi trẻ kể: 
 - 15 - Kể chuyện miêu tả: Tôi dạy trẻ nêu tên, đặc điểm theo thứ tự khảo sát, tính 
liên hệ, kết thúc nêu ý nghĩa hoặc hành động. 
Ví dụ: Miêu tả hiện tượng thời tiết: Trời âm u, mây đen, gió thổi mạnh trời sắp 
mưa.
Kể chuyện theo chủ đề: Tôi chủ yếu rèn cho trẻ truyền đạt lại những sự kiện 
xảy ra trong một thời gian nhất định của nhân vật nào đó. 
Ví dụ: Truyện: Dê con nhanh trí: Con cáo giả làm dê mẹ lúc dê mê đi vắng, nó 
giả giọng dê mẹ, nó nhúng chân vào bột cho chân trắng giống dê mẹ. Nhưng 
cáo vẫn bị dê con phát hiện ra và đuổi cáo đi. 
* Hoạt động góc: 
Dạy trẻ kể chuyện theo tri giác: Không những phát triển ở trẻ ngôn ngữ độc 
thoại, nên cho trẻ nói đúng ngữ pháp, tư thế tác phong khi nói mà còn góp 
phần phát triển tốt các cơ quan cảm giác của trẻ. Bởi vì trẻ có quan sát tốt mới 
kể miêu tả được chính xác.
 - Mục đích: Phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ, phát triển tư duy 
logic, khả năng quan sát. Tôi tập trung dạy cho trẻ kể chuyện tri giác theo 3 
loại: Kể về đồ chơi, kể về vật thật, kể chuyện theo tranh.
- Chuẩn bị: 
 + Chọn đồ chơi: Đồ chơi đẹp, màu sắc rõ ràng tươi sáng, hấp dẫn 
về hình thức để làm cho trẻ thích thú, rung động khi kể.
 + Chọn vật thật: Có thể là đồ dùng hằng ngày: Gương, lược, khăn, 
ly, chén, váy áo, tàu xe, xe máy, túi sách, nón...Những công cụ lao động: Cuốc, 
xẻng, máy giặt...Súc vật nuôi trong nhà: Mèo, chó, gà...Cây trồng, hoa, thiên 
nhiên, phong cảnh...cho trẻ kể về những đồ vật từ đơn giản đến phức tạp.
 + Chọn tranh: Nên chọn tranh có màu sắc tươi sáng, bố cục rõ 
ràng, không có quá nhiều chi tiết rườm rà. Có thể là tranh đơn hoặc tranh liên 
hoàn.
 - 17 - - Chuẩn bị: Cô kể một đoạn truyện rồi yêu cầu trẻ suy nghĩ kết thúc câu 
chuyện ( giao nhiệm vụ). Cô cho trẻ xem mô hình trước một ngày, đàm thoại 
gợi ý. Gợi ý trước đề tài để trẻ tự suy nghĩ.
- Tổ chức sinh động để phát huy trí tưởng tượng của trẻ, giúp trẻ xây 
dựng câu chuyện một cách hoàn chỉnh theo ý của từng ca nhân.
- Một số cháu đã kể chuyện được khi sử dụng mô hình, sách tranh, con 
rối, tranh ảnh sưu tầm...Sau mỗi lần kể tôi chú ý nhận xét kĩ lời kể của trẻ và 
tạo mọi cơ hội cho trẻ được kể chuyện sáng tạo.
 * Thông qua tuyên truyền với phụ huynh:
 Tuyên truyền dưới nhiều hình thức:
Bảng tuyên truyền đẹp, thay đổi nội dung hình ảnh phù hợp với chủ đề.
Ví dụ: Chủ đề: Thế giới thực vật- Tết nguyên đán: Bảng tuyên truyền nên có 
hình ảnh phù hợp, những bài thơ, câu chuyện, bài hát, đồng dao...có phần giao 
lưu giữa lớp và phụ huynh.
Tuyên truyền phát thanh: Bài phát thanh có nội dung theo chủ đề, những câu 
chuyện hấp dẫn lôi cuốn. Phát thanh vào giờ đón, trả trẻ để phụ huynh và 
cháu được nghe.
Tuyên truyền qua các góc chơi đặc biệt qua góc học tập sách: Có kệ để sách, 
treo tranh, hình ảnh xinh xắn...thay đổi thường xuyên để lôi cuốn trẻ.
Giáo viên tích cực giao lưu với phụ huynh vào giờ đón, trả trẻ: Động viên phụ 
huynh dành thời gian kể chuyện, đọc chuyện cho cháu nghe trước khi đi ngủ, 
lắng nghe trò chuyện với con giúp con phát triển ngôn ngữ mạch lạc. Từ đó 
nhận ra sự phát triển ngôn ngữ, tình cảm của trẻ như thế nào theo từng tháng. 
Vận động phụ huynh đóng góp đồ dùng học tập phù hợp với chủ đề.
 e, Kết quả khảo nghiêm, giá trị khoa học vấn đề nghiên cứu: 
 Qua một số biện pháp hữu ích tôi thấy đạt được kết quả như sau:
95% vốn từ của trẻ phát triển rõ rệt. Trẻ nói rõ ràng mạch lạc hơn, nói nhiều 
câu có nghĩa đầy đủ. Trẻ đã phân biệt được ý nghĩa của một số từ.
 - 19 - * Từ những kết quả trên tôi rút ra bài học kinh nghiệm khi dạy trẻ phát triển 
ngôn ngữ mạch lạc qua bộ môn làm quen văn học thể loại truyện kể.
Giáo viên cần nâng cao trình độ ngôn ngữ của chính bản thân mình, coi ngôn 
ngữ là một phương tiện giáo dục chủ đạo Giáo viên phải thực sự yêu trẻ và 
nhẫn nại. Sưu tầm tranh ảnh có nội dung phù hợp, trao đổi kiến thức tự học 
qua sách báo, internet, qua giáo viên đồng nghiệp.
Phối hợp với phụ huynh để động viên giáo dục trẻ thực hiện tốt yêu cầu cần 
đạt của giáo viên.
 2, Kiến nghị 
Để thực hiện tốt đề tài này chúng tôi là những người làm công tác giáo dục 
trực tiếp giảng dạy ở những nơi có hoàn cảnh khó khăn, phụ huynh chưa 
quan tâm đến tình hình học tập của các cháu. Để trẻ tiếp thu văn học ngày 
càng tốt hơn, hứng thú hơn. Rất mong muốn lãnh đạo cấp trên quan tâm nhiều 
hơn nữa trong việc bổ sung thêm thiết bị, đồ dùng cho môn văn học nói riêng 
để trẻ có thêm nhiều đồ dùng để phục vụ cho tiết dạy. 
Bản thân giáo viên chúng tôi sẽ luôn cố gắng và cố gắng hơn nữa làm thêm đồ 
dùng đồ chơi, tạo mọi điều kiện để trẻ tiếp thu bài được tốt hơn.
Để hoàn thành sáng kiến kinh nghiệm này, mặc dù được sự quan tâm giúp đỡ 
của các chị em đồng nghiệp và đặc biệt của giáo viên chủ nhiệm lớp.Nhưng 
không tránh khỏi những thiếu sót rất mong được sự đóng góp ý kiến của ban 
lãnh đạo cấp trên và các bạn đồng nghiệp để sáng kiến ngày càng tốt hơn.
 An bình ngày 15. 02. 2016
 Người viết
 Nguyễn Thị Luận
 - 21 -